Otizm Tanısında Zaman Aralığı Değişti

Sabah Gazetesi’nde, 12 Kasım 2013 tarihinde yayınlanan Didem Seymen imzalı yazıda Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hilal Mocan’ın otizm ile ilgili görüşleri dile getiriliyor.

Otizm tanısında gözden kaçan bir ayrıntı saptandı. 0-2 aylık değil, 2-6 aylık bebeklerle göz kontağı kuramamanın, otizm belirtisi sayılabileceği kanıtlandı.

Otizmin tanı kriterleri değişti. 0-2 aylık bebeklerde gözkontağı kurmadığı zaman otizm tanısı konulurken yeni yapılan araştırmaya göre bu aralığın 2-6 ay olduğu kanıtlandı. 2-6 ay arasındaki bebekleri takip eden araştırmacılar, aynı zamanda ileri yaştaki otistik çocukları da geriye dönük olarak araştırdı. Nature Dergisi’nde yayımlanan araştırmaya göre; ilk 2 ayda göz kontağında herhangi bir sorun olmaması çok yeni bir bilgi… Önceden 2 aya kadar olan bebeklerde göz kontağı yoksa, etrafına bakmazlarsa otizm deniliyordu. Yeni araştırmanın sonuçlarına göre farklı bir zaman aralığı veriliyor. Araştırma boyunca bebeklerin göz hareketlerini kaydeden yüksek teknoloji kullanıldı. Uzmanlar özellikle ikinci aydan sonra göz kontağının bozulduğunu gözlemledi.

110 BEBEK İNCELENDİ 
Atlanta Marcus Otizm Merkezi; 2-24 ay arasındaki 110 bebeği inceledi. Araştırmayı yürüten Dr. Warren Jones, bebeklerin emekleme ve yürümeden önce etrafı gözleriyle keşfettiğini, onların nelere bakıp bakmadıklarını ölçerek sosyal gelişim ve öğrenme becerilerini takip edebildiklerini söyledi. Çocuklardaki göz kontağının otizmin erken tanısında önemli olduğunu belirten uzmanlar araştırma sonucunda, inceledikleri çocuklardan ileriki yaşlarında otizm tanısı konmuş olanların bebeklik dönemlerinde etrafındakilerle daha az göz kontağı kurduklarını ifade etti.

‘ENDİŞELENMEYİN’ 
Otizm Merkezi’nden araştırma direktörü Warren Jones, “Bu çalışmalardaki gözlemler ailelerin ya da profesyonellerin fark edebilecekleri bir durum değil. Bu yüzden ailelerin bebeklerinin az göz kontağı kurduklarını düşünerek endişelenmelerini istemiyoruz. Biz bu araştırmada yüksek teknoloji kullandık. Aileler teknoloji yardımı olmadan fazla bir fark beklememeli. Tanı konulurken teknolojiden yararlanıyoruz. Çocuk her an göz teması kurmuyor diye telaşa kapılmamalı ama ciddi iletişim bozuklukları varsa da tetikte olunmalı” diyerek aileleri uyardı.

UZMANLAR NE DİYOR?
6 aya kadar teşhis konmalı
Prof. Dr. Hilal Mocan (Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı): Tanının altıncı aya kadar konması gerekiyor. Önemli bir çalışma. Biz çocuk doktorları bir yaşına kadar çocuğu her ay görürüz. Çocuk dip bucak muayene edilmeli. Ailenin anlattıklarını ciddiye almak lazım. Anlamayabilirsin, iyi bakmak lazım. Bu çalışmayı dikkate alacağım. Zaten benim her ay gelen bebeklerde daha kapıdan içeri girer girmez muayenem başlar, göz kontağını çok önemserim. Çünkü tedavi erken başlarsa (3 yaş öncesi) düzeliyorlar.

Becerileri gelişmeyebilir
Şenay Yılmaz (Çocuk Gelişim Uzmanı): Otizm tanısı konmadan önce göz kulak ve diğer tüm organlara yönelik genel bir tarama istenir. Göz motor becerileriyle ilgili sorun olabilir. Yani görme ve motorsal beceriler arası koordinasyon yetersizlikleri var denebilir. Ama bunu tamamiyle görme yetersizliğine bağlamak mümkün değil. Detaylı muayaneler ile otizm tanısı koymak mümkün. Çok erken dönemde aileler, çocuk göz teması kurmuyor diye telaşlanmamalı çünkü iletişim kurmayı bilmiyor olabilir.