Sars Tehlikesi

İlk defa Şubat 2003 tarihinde Vietnam’da teşhis edilen SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome), özellikle bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucu ortaya çıkan, son derece bulaşıcı ve tehlikeli bir hastalık. Çok kısa bir sürede dünyanın birçok ülkesine yayılan bu hastalık şimdiye kadar 75 kişinin ölümüne neden olurken, 2000 kişiye de bulaştığı tahmin ediliyor. Hastalığın yayılmasında en önemli etken, yakın temas. Öyleki, bu hastalığa yakalanan hastaların bakım ve tedavisiyle uğraşan sağlık personelinin en az % 50’si hastalanmış durumda. Ölümcül olabilen hastalıkta görülen ölüm oranı ize % 3 civarında.

Tam olarak bilinmemekle birlikte, SARS virüsü, muhtemelen kızamık, kızamıkçık gibi çeşitli çocukluk çağı hastalıklarına yol açan virüslerin de yer aldığı Coronavirüs grubundan yeni bir virüs. Kanadalı araştırmacılar Mart 2003’de “neta pinomo” virüsü olarak tanımlanan ve hasta dokulardan izole edilen bir virüs bulurken, bundan kısa süre sonra Hong Kong’lu bilim adamları Coronavirüs ailesinden yeni bir virüsü bu hastalıktan sorumlu tuttular. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise, SARS’a muhtemelen her iki virüsün birlikte yol açabileceğini düşünüyor.

SARS’ın klinik özellikleri
Kuluçka dönemi normal şartlarda 2-7 gün olmakla birlikte bu süre zaman zaman 11 güne kadar uzayabiliyor. Hastalığın başlangıcındaki ilk 3-7 günde, vakaların hepsinde 38 derecenin üzerinde yüksek ateş, çoğunda baş ağrısı, kas ağrısı, baş dönmesi, %39 vakada öksürük, %23 oranında burun akıntısı ve boğaz ağrısı görülüyor. Daha sonra solunum sistemine ve akciğerlere ait belirtiler daha da belirginleşiyor ve vakaların – 20’si solunum desteğine ihtiyaç duyuyor. Klinik belirtilerin başlangıcından itibaren 6-7 gün sonra vakaların %80 – 90’ında iyileşmeye doğru bir gidiş görülüyor. %3’lük ölüm oranına neden olan ise, bu vakalarda vücut direncini kıran başka bir hastalık olması.

SARS’ta laboratuvar bulguları
Ø  Akciğerde viral zatürreyle ilişkili bir görünüm
Ø  %50 vakada kan lenfosit hücrelerinde azalma
Ø  Bazı vakalarda trombosit denen kan hücrelerinde azalma
Ø  CRP testinde (enfeksiyonla bağıntılı test) yükselme

SARS’tan ne zaman şüphelenmeli?
Ø  38 derecenin üzerinde yüksek ateş görüldüğünde
Ø  Kuru öksürükle birlikte solunum zorluğu çekildiğinde
Ø  SARS’lı hastayla yakın temasta bulunulduğunda
Ø  Bu belirtilerden önceki 10 gün içinde SARS görülen ülke veya bölgelere gidildiğinde

SARS’tan korunmak için
Ø  Eller sık sık sabunlanmalı
Ø  Yakın temastan, öpüşmek veya el sıkışmaktan kaçınılmalı
Ø  Kalabalık, kapalı ve havasız yerlere fazla girilmemeli
Ø  Çok kalabalık ve havasız toplu taşıma araçlarına binilmemeli, şüpheli durumlarda maske kullanılmalı
Ø  Hasta kişilerle temas etmemeye dikkat etmeli
Ø  Hastalığın görüldüğü ülkelere yolculuk yapılmamalı
Ø  Sağlıklı beslenmeye ve yeterince uyumaya dikkat etmeli
Ø  Sigara ve aşırı alkol alışkanlıkları bırakılmalı
Ø  Bol bol (6-8 litre) sıvı alınmalı
Ø  Vitamin ve mineral eksikliği giderilerek vücut direnci güçlendirilmeli
Ø  Mümkün olduğunca stresten uzak durulmalı